Het is fascinerend om te zien hoeveel aantrekkingskracht negativiteit heeft. We hechten meer waarde aan kritiek en vinden het doorgaans makkelijker om uit te gaan van het ergste. Het ergste is die interne dialoog die elke gelegenheid aangrijpt op je op alle gevaren te wijzen. Stel je gaat een presentatie geven voor een toffe groep mensen. Je wilt ze graag imponeren en goed voor de dag komen. In plaats van een innerlijke cheerleader die ons aanmoedigt “You’ve got this!!! Wooohooo!”, krijg je een onuitputtelijke lijst van potentiële missers:
- “Er gaat vast iets mis en dan kom je te laat… lekker begin”
- “Je hebt je niet goed voorbereid… straks verliest je de rode draad van je verhaal…”
- “…of je vergeet gewoon helemaal je verhaal, door een blackout”
- “Zul je zien dat ze hele moeilijke vragen gaan stellen en je voor gek staat”
- “Of ze stellen helemaal geen vragen…”
- “…want ze luisteren niet eens (en ze zitten alleen maar te Instagrammen)”
Ga zo maar door. Waarschijnlijk ben je nu in je hoofd het lijstje aan het aanvullen. We zijn er kampioen in, bedenken wat mis kan gaan.
Het vervelende is echter dat je hersenen geen verschil maken tussen fictie (bedenken wat er mis kán gaan) en realiteit (wat er werkelijk gebeurt). Terwijl jij je lijstje van alle mogelijke doom-scenario’s maakt, worden je hersenen direct geactiveerd. Zo worden er stresshormonen aangemaakt. Je spieren spannen zich aan. Je begint alvast te zweten en je maag speelt ook op. Maar er is (nog) niets gebeurt…
Als dat nu heel vaak gebeurt, omdat je een overactieve innerlijke criticus hebt, dan heeft dat grote gevolgen. Want als je bij alles wat je doet kritiek krijgt, dan is het niet gek dat je stopt met je nek uitsteken. Uit angst om bekritiseerd te worden, stop je met alles wat maar een beetje buiten je comfort zone ligt en je houdt het lekker veilig dichtbij je.
Nergens je hoofd buiten het maaiveld uitsteken, nergens buiten de lijntjes kleuren.
Wat kun je daar nu aan doen?
Nergens buiten de lijntjes kleuren, niets meer uitproberen… playing it safe… Dat is geen manier van leven. Het is saai, inspiratieloos en je kan ook wel zeggen zinloos.
Zinloos betekent zonder nut of doel. Het tegenovergestelde van zinloos is zinvol. Een leven vol zin, of waar je zin van krijgt en wat je zin geeft.
Wat je nodig hebt is een rebelse interventie. Iets in je moet sterk genoeg zijn om deze trend te stoppen en terug te draaien. Hieronder 2 manieren die mij goed helpen:
- Het monoloog van de innerlijke criticus uitschrijven op papier
- Je lichamelijke reactie overrulen
Schrijf alles op
De innerlijke criticus bestaat vooral in je gedachten. Zonder restricties of andere basisregels zullen die gedachten er dus altijd zijn. In een wenselijk scenario heeft de stem van je innerlijke criticus een tijd en plaats, maar geen geen hoofdrol. Er zijn mensen die de stem van de innerlijke criticus een moment de tijd geven om alles eruit te gooien, om vervolgens een andere interne dialoog de kans te geven.
Het probleem voor de ongetrainde beginner is echter dat de innerlijke criticus zich niet zomaar laat dicteren. De beste truc is dit niet in je hoofd te doen. Op papier, in de openbaarheid kun je jezelf ook de kans geven om objectief naar de woorden te kijken. Daarnaast moeten de woorden door twee filters, eerst het formuleren van gedachten en vervolgens het noteren van het geformuleerde. Heel veel geknor en gebrul van je innerlijke criticus zal al verloren gaan. Je zult makkelijker in staat zijn om wat erover blijft te beoordelen op zijn waarde: is er gevaar of niet?
Pak pen en papier en zorg dat je ongestoord aan de gang kan gaan.
Neem een interview af met de stem van je innerlijke criticus en vraag “waar zit je meer?”. Schrijf alles op. Als er niets meer komt vraag je “…en wat nog meer?”.
In het begin zul je hier langer mee bezig zijn, maar na verloop van tijd kun je ook een timer aanzetten. Je geeft je innerlijke criticus dan maximaal 10 minuten de tijd.
Volgens goede feedback gedragsregels, is het goed de innerlijke criticus te bedenken voor de input. Vervolgens stel je voor dat je nu het podium geeft aan een andere interne dialoog. De dialoog van wijsheid, of van liefde of van compassie. Dialoog dat eerder je interne cheerleader is, dan je grootste vijand.
Je lichamelijke reactie overrulen
Als je veel negativiteit ervaart, kan het zijn dat de stem van je innerlijke criticus zwaar en sloom klinkt. Alsof alles teveel is. Je lichaam stemt zich af op deze toonhoogte. Je voelt je zoals je interne dialoog klinkt.
Wat nou als de stem van je innerlijke criticus zou klinken als een smurf? Alsof het helium heeft ingeademd. Verbeeld je dat de toonhoogte van de stem steeds hoger en hoger wordt. Zo hoog dat het uiteindelijk idioot klinkt. Dan zou je het ten eerste niet serieus kunnen nemen. En ten tweede zal blijken dat je hersenen op die frequentie geen stress signalen hoeven af te geven. Geen stress signalen, geen stress symptomen.
Als je de stem van de innerlijke criticus kunt vervormen, kun je hem misschien ook op en lager volume zetten. Of een andere interne dialoog harder zetten. Het is dan alsof je van ShitFM naar PositiveFM overschakelt.
Dank je wel voor het lezen, je bent geweldig. Dat wist je toch wel?!